Nẳm ở trung tâm thành phố, chợ Bến Thành không chỉ là nơi giao thương buôn bán mà còn là một chứng nhân lịch sử chứng kiến bao đổi thay thăng trầm của thành phố, và là điểm giao hòa giữa Sài Gòn xưa và TPHCM ngày nay.
Chợ Bến Thành sở hữu các nét kiến trúc cổ xưa, kết cấu tường gạch, cột kèo sắt, mái ngói, có tháp cao tầng và gắn đồng hồ để người dân qua lại theo dõi. Chợ được xây dựng theo kiến trúc nhà lồng trên diện tích 13.056m², gồm 4 cửa chính và 12 cửa phụ tỏa ra bốn hướng, với hơn 1.400 sạp hàng của 6.000 doanh nghiệp, tiểu thương. Cửa Nam của chợ nhìn ra quảng trường Quách Thị Trang với biểu tượng ngôi tháp đồng hồ ba mặt, rất nhiều năm được xem biểu tượng của TP Sài Gòn.
Bến Thành được xem là chợ bán lẻ quy mô nhất theo nghĩa có thể tìm thấy tại nơi này đủ thứ mặt hàng, từ bình dân đến cao cấp, đặc biệt hàng thực phẩm thuộc loại chọn lọc nhất. Ở đây không thiếu một thứ gì, từ củ hành, trái ớt, mớ rau, con cá, đủ loại hoa quả mùa nào thức nấy, cho tới bánh kẹo, vải vóc, giày dép, túi xách, đồ điện, điện tử, hàng lưu niệm...
Chợ bắt đầu mở cửa hoạt động từ 4h sáng tại khu vực cửa Bắc với các sạp hoa quả và mặt hàng tươi sống loại cao cấp cung cấp thực phẩm cho các gia đình, quán ăn và nhà hàng lớn trong thành phố. Đến 8 – 9h sáng, các quầy, sạp ở ba cửa chính Đông, Tây, Nam, các cửa phụ và trong lồng chợ… đồng loạt mở cửa đón khách từ khắp nơi đổ về. Từ khu vực các cửa ra vào đến khu nhà lồng chợ đâu đâu cũng diễn ra cảnh mua bán tấp nập. Nhà lồng chợ với bảy gian giữa lớn và sáu gian nhỏ bố trí ở hai bên, dày đặc các sạp lúc nào cũng tấp nập người vào, kẻ ra, chen chúc nhau ở các lối đi.
Các tiểu thương ở chợ Bến Thành ngày nay không còn mang hình ảnh những phụ nữ cần cù, lam lũ, chịu thương chịu khó như trước đây nữa mà đều là những nhà kinh doanh thực thụ. Họ trẻ trung, xinh đẹp, ăn mặc thời thượng và đặc biệt là nói ngoại ngữ rất lưu loát, từ Anh, Hoa, Nhật, Hàn, Pháp, Đức….và thậm chí cả tiếng Campuchia. Chuyện người bán hàng nói hai, ba ngoại ngữ một cách thông thạo không còn là mới ở chợ Bến Thành. Theo một nhân viên ban quản lý chợ, có đến 80 – 90% nhân viên bán hàng của các quầy quần áo, mỹ phẩm, thổ cẩm, hàng lưu niệm… nói được ít nhất hai ngoại ngữ trở lên.
Nhắc đến chợ Bến Thành thì không thể bỏ qua khu ẩm thực với sự góp mặt của đầy đủ các món ăn truyền thống khắp mọi miền đất nước. Cuối tháng 1-2012, chợ Bến Thành đã được Tạp chí Ẩm thực Food and Wine nổi tiếng chọn là một trong 10 điểm đến có món ăn đường phố hấp dẫn nhất hành tinh, tờ tin tức USA Today của Mỹ đã xếp hạng 45 khu chợ ẩm thực tuyệt vời nhất thế giới, trong đó chợ Bến Thành của Việt Nam đứng thứ 15, chính là lời khẳng định hùng hồn cho sự phong phú đó.
Chợ Bến Thành cũng rất sôi động về đêm, bắt đầu từ 7 giờ tối, 178 quầy hàng đổ ra hai con đường Phan Bội Châu và Phan Chu Trinh bên hông chợ với các quầy hàng mỹ nghệ, lưu niệm, quần áo và đặc biệt là hàng ăn.
