Bảo tàng Lịch sử Việt Nam
Bảo tàng Lịch sử Việt Nam nằm tại 2 Nguyễn Bỉnh Khiêm, phường Bến Nghé, quận 1, Tp. Hồ Chí Minh.
Bảo tàng được xây dựng năm 1929, tiền thân của nó là Viện Bảo tàng Blanchard de la Brosse, trưng bày chủ yếu về mỹ thuật cổ của một số nước châu Á.
Bảo tàng được xây dựng theo thiết kế của kiến trúc sư người Pháp Delaval. Phần giữa tòa nhà có một khối bát giác (gợi nhớ quan niệm về bát quái của Kinh Dịch) có 2 nóc mái lợp ngó ống, có gắn vật trang trí hình phụng, hình rồng cách điệu. Trên cùng, là 4 quả cầu nhỏ dần và đặt chồng lên nhau. Vì vậy, có người cho rằng phần nóc mái này, mang nhiều yếu tố của kiến trúc cổ Trung Quốc.
Năm 1970, bảo tàng được xây dựng thêm phần phía sau một dãy nhà do kiến trúc sư Nguyễn Bá Lăng thiết kế. Dãy nhà có hình chữ U, ở giữa là hồ cây cảnh lộ thiên, hai dãy nhà nối hai bên, sau cùng là dãy nhà ba tầng với 2 lớp mái, có gắn đầu rồng kiểu gặm trang trí ở các góc mái. Nhờ các cửa đều hướng ra hồ cây cảnh, nên phòng trưng bày khá thoáng mát và sáng sủa.
Nội dung trưng bày thành 2 phần:
Phần 1: Gồm 15 phòng trưng bày những hiện vật và cổ vật về lịch sử và tiền sử Việt Nam từ thời nguyên thủy đến năm 1930, theo các giai đoạn:Thời kỳ Nguyên thủy ở Việt Nam; Thời kỳ Hùng Vương dựng nước; Thời kỳ đấu tranh giành độc lập dân tộc (thế kỷ I – X); Thời Lý (thế kỷ Xi – XIII); Thời Trần (thế kỷ XIII – XV); Thời Lê (thế kỷ XV – XVII); Thời Tây Sơn (thế kỷ XVIII – đầu XIX); Thời Nguyễn (thế kỷ XIX – giữa XX).
Phần 2: Trưng bày một số chuyên đề mang đặc trưng của khu vực phía Nam như: văn hoá Óc Eo, văn hoá cổ đồng bằng sông Cửu Long, nghệ thuật Chăm Pa, Bến Nghé – Sài Gòn, thành phần các dân tộc Việt Nam, văn hoá một số nước Châu Á.
Ngoài ra đây còn trưng bày hiện vật của các nước Đông Nam Á.
Ngoài hệ thống trưng bày, bảo tàng còn có một hệ thống kho bảo quản hiện vật với số lượng và loại hình phong phú. Bảo tàng hiện có bộ sưu tập tượng Quan Âm bằng gỗ của Việt Nam với nhiều hình tượng khác nhau: “Quan Âm Tống tử”, “Quan Âm tọa sơn”, “Quan Âm đa thủ”…. Bộ sưu tập gồm 11 tượng do cơ quan chức năng ở thành phố Hồ Chí Minh thu hồi và chuyển giao cho bảo tàng lưu giữ từ nhiều năm qua. Tuy số lượng tượng thuộc loại hình này không nhiều, nhưng đã thể hiện một số nét đặc sắc về phong cách tạc tượng truyền thống của người Việt.
